BOOKS

.:: Mierniki Rozwoju Gospodarczego ::.

Ocena rozwoju gospodarczego – czy też szerzej rozwoju społeczno-gospodarczego wymaga odwołania się do odpowiednich metod i narzędzi jego pomiaru.
Pomiar rozwoju społeczno-gospodarczego kraju dokonuje się w oparciu o różnorodne mierniki. W zależności od stopnia agregacji mogą być nimi mierniki syntetyczne, szczegółowe oraz symptomatyczne. Mierniki te wzajemnie się uzupełniają opisie procesów rozwoju społeczno-gospodarczego. Stosowanie zaś któregoś z nich wynika z dostępności i jakości informacji oraz stanu rozwoju i rzetelności pracy służb sprawozdawczo-statystycznych w państwie.
Mierniki syntetyczne charakteryzują w najbardziej ogólny sposób rozwój społeczno-gospodarczy kraju. Mimo powszechności ich stosowania i uznania dotąd za najlepsze, nie odzwierciedlają one jednak całej działalności gospodarczej (jak np. tzw. gospodarki drugiego obiegu która znajduje się poza systemem oficjalnej ewidencji w państwie). Zaliczamy do nich: rozmiary produktu narodowego i krajowego brutto i dochodu narodowego w ujęciu absolutnym oraz per capita; wskaźniki dynamiki i struktury wytwarzania oraz podziału w układzie działowym; w przekroju regionalnym i w skali całej gospodarki narodowej.
Powszechnie stosowanym miernikiem wzrostu gospodarczego jest stopa wzrostu (r) czyli stosunek przyrostu dochodu narodowego (AD) jaki wystąpił w ciągu określonego czasu do poziomu dochodu narodowego w okresie poprzednim (D).

r – stopa wzrostu gospodarczego;
D – dochód narodowy w okresie poprzednim;
AD – przyrost dochodu narodowego w okresie badanym.
Mierniki szczegółowe charakteryzują wybrane dziedziny rozwoju społeczno-gospodarczego. I tak, np. :
działalność inwestycyjną opisują takie mierniki jak: stopa inwestycji, dynamika inwestycji, struktura inwestycji, efekty inwestycji innowacje gospodarczą opisują takie mierniki jak: liczba wynalazków – w tym wdrożonych, zakup licencji – w tym wdrożonych, efektywność polityki licencyjnej rozwój i postęp społeczny obrazują zaś takie mierniki jak np.: liczba izb na 1 mieszkańca, liczba lekarzy na 10 tys. mieszkańców, wskaźniki czytelnictwa, liczba abonamentów radia i telewizji na 100 gospodarstw domowych, i inne.
Mierniki symptomatyczne charakteryzują jedynie wybrane dziedziny działalności. Są one przydatne do diagnozowania, bowiem pozwalają wnioskować o ogólnym poziomie i dynamice rozwoju społeczno-gospodarczego. Takim miernikiem jest np. liczba komputerów przypadająca na 100 gospodarstw domowych, podłączonych do nowoczesnej sieci informacji naukowej itp.