BOOKS

.:: Analiza Wybranych Procesów Gospodarki Materiałowej ::.

Badanie Procesów Zaopatrzenia

Zaopatrzenie oznacza pozyskiwanie z zewnątrz czynników produkcji niezbędnych do zapewnienia ciągłej i rytmicznej działalności przedsiębiorstwa w określonym czasie. Przedmiotem zaopatrzenia mogą być surowce, materiały, towary w przedsiębiorstwie handlowym. Na procesy zakupu można patrzeć w ujęciu planistycznym, pozwalającym na rozwiązanie podstawowych problemów zaopatrzeniowych dotyczących przyszłych okresów oraz w przekroju analitycznym umożliwiającym znalezienie racjonalne zaopatrzenie w okresach minionych. W przedsiębiorstwie handlowym składnikami rachunku , liczonymi dla każdego z dostawców są :

– możliwe do uzyskania efekty ustalone w postaci marży brutto;
– koszty wiążące się z realizacją każdego wariantu dostaw .
– kryterium wyboru dostawcy , którym jest maksymalizacja kwoty zysku kalkulacyjnego.

Podstawą do ustalenia wartości zapotrzebowania materiałowego w okresie planistycznym jest równanie bilansowe. Liczba dostaw i terminy i odstępy między kolejnymi dostawami powinny być dostosowane do zaplanowanej produkcji.
Wskaźnik rytmiczności dostaw równy jeden oznacza , że dostawy są rytmiczne , realizowane zgodnie z planem. Wskaźnik kredytowania pozwala na zoriętowanie się jaki jest przeciętny okres na jako firma otrzymuje kredyt od swoich dostawców. Im wyższa wartość wskaźnika , tym dłuższy okres kredytowania.

Analiza Poziomu, Struktury i Rotacji Zapasów

Zapasy zapewniają ciągłe działanie przedsiębiorstwa we wszystkich fazach gospodarki.
Działanie i decyzje związane z pozyskaniem, utrzymaniem i wykorzystywaniem w przedsiębiorstwie określa się mianem gospodarki zapasami. Zapasy ocenia się w dwóch formach jako.

1. Bezwzględną wielkości zapasów wyrażoną wartościowo lub ilościowo,
2. Relatywny poziom zapasów, wyrażony w formie stosunku wielkości zapasów do wielkości sprzedaży – rotacja.

Wielkość zapasów ustala się na początek i koniec każdego roku obrachunkowego.
Jednym s przekrojów analizy zapasów jest badanie ich struktury. Strukturę zapasów można badać w różnych przekrojach:

1) w przekroju ilościowym lub wartościowym (częściej)
2) w przekroju asortymentowym, branżowym, wg grup towarów, faz działalności firmy,
3) w przekroju sieciowym, oddziałów, magazynów,
4) w przekroju czasowym.

Wskaźnik rotacji – obrazuje stosunek pomiędzy wielkością zapasu i wielkością sprzedaży towarów czy też kosztów działalności. Do oceny relacji między zapasem a sprzedaż wykorzystywane są następujące wskaźniki: Wskaźnik rotacji w dniach – określa ile dni trwa sprzedaż zapasu przeciętnego , co ile dni jest odnawiany zapas przeciętny , informuje o szybkości obrotu. Wskaźnik rotacji w razach – informuje ile razy odnawia się badany okresie zapas przeciętny , ile występuje cykli rotacji.

Wskaźnik związania zapasów – określa ile groszy zapasu przypada za zł. Sprzedaży lub produkcji w badanym okresie. Ten wskaźnik jest odwrotnością rotacji w razach.
Gospodarka zapasami wiąże się z kosztami, z których najważniejsze to :

1) koszty zakupu
2) koszty magazynowania
3) koszty funkcjonowania służb zaopatrzeniowych
4) koszty finansowe, kapitałowe
5) koszty zużycia i starzenia zapasów.

Kształtowanie
Celem działań podejmowanym w ramach rachunku ekonomicznego jest utrzymanie zapasu ekonomicznie uzasadnionego. Zmniejszenie zapasu powoduje przyspieszenie cyrkulacji materiałów i towarów, obniżenie kosztów działania zmniejszenie zapotrzebowania na kapitał obrotowy. W zagadnieniu optymalizacji zapasów przedmiotem rachunku są nakłady związane z pozyskiwaniem i utrzymaniem zapasów. Nakłady te w formie wartościowej wyrażane są przez koszty:

zakupu – dostaw
magazynowaniem

Kryterium wyboru jest minimalizacja łącznych kosztów zakupu i magazynowania. Koszty dostaw i składowania są konkurencyjne wobec siebie. Dlatego obliczmy zapas optymalny.
Na zapas optymalny składa się:

1) rozkład popytu w okresie planowania powinien być w przybliżeniu zgodny z dotychczasowym jego rozkładem.
2) firma musi mieć pewność co do terminowości dostaw i w żądanej wielkości , wynikającej z obliczeń.
3) mogą wystąpić pewne trudności przy liczeniu kosztów składowania i zakupu. Niejednokrotnie muszą być one ustalone na podstawie danych w analitycznych kont księgowych. Także szybkie zmiany składników tych kosztów w przyszłości mogą podważyć ustalony wynik optymalny.
4) optymalne wielkości z punktu widzenia przedsiębiorstwa nie musza być optymalne z punktu widzenia dostawcy.